Geçmişin ve günümüzün en çok konuşulan ve kullanılan teknolojilerinden biri Ajax’dır. Dünya çapında büyük kesimlere hitap eden firmaların bu teknolojiyi kullanması Ajax tekniğinin büyük talep görmesinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Fakat bu tekniğin popüler olmasının yanında yanlış bilinen birtakım gerçekler vardır. Ajax tekniğinin bir programlama dili olarak düşünülmesi bu yanlışlardan biridir. Programlama dilinden çok bir teknik olan Ajax Javascipt dili ile XML dillerinin tarayıcıda bulunan XML HttpRequest nesnesiyle birlikle kullanılması işlemidir.

Ajax Nedir?

Asynchronous Javascript and XML kelimelerinin baş harflerini alarak ortaya çıkan Ajax ilk olarak 2005 yılında Jesse tarafından kullanılmıştır. Daha sonra kullanımını her geçen gün arttıran bu teknik ile birçok proje daha verimli ve işlevsel bir hale dönüşmüştür. Peki Ajax method veya teknik neden kullanılmalıdır? Dilerseniz bu sorunun yanıtını aşağıdan inceleyelim.

Ajax Neden Kullanılmalıdır?

Günümüzde kullanıcılar tek bir amaç doğrultusunda siteleri dolaşmaktadır. Görmek istedikleri şeye en kolay ve en hızlı bir şekilde ulaşmak bu amacın ta kendisidir. Ajax tekniği ise tam olarak bize bu kolaylığı sağlayan teknolojidir. Sayfa yenilenmeden verileri getirme gibi bir özelliği bulunduğundan dolayı bu method kullanımını ve tercih edilme sıklığını her geçen gün arttırmaktadır. Ajax tercih edilmeden önce iframe ve flash gibi yöntemler kullanılmaktaydı. Fakat son yıllarda bu durum yerini tamamıyla Ajax’a bırakmıştır.

Ajax Kullanmanın Avantajları

Web geliştirme işlemi yapıyorsanız güncel ve teknolojiyi takip etmeniz gereklidir. Teknolojiyi takip etmenin yanı sıra web üzerinden bir geliştirme yapıyorsanız mutlaka HTML, CSS ve Javascipt teknolojilerini biliyorsunuzdur. Bu teknolojilerin arasına bir yenisini yani Ajax’ı ekleyerek daha profesyonel web siteleri oluşturabilirsiniz. Üstelik Ajax methodunu 5-10 dakika gibi süre zarfında öğrenmeniz mümkün.Web sayfanızda veya geliştirdiğiniz bir projede Ajax teknolojisini kullanmanız uygulamanıza performans ve hız katacaktır. Bundan dolayı bir proje geliştirilirken artık masaüstü yerine web üzerine yönelmeler başlamıştır. Aynı şekilde mobil kullanımının artması ile projeler mobil hale getirilmektedir. Ayrıca AJAX tekniği sadece web üzerinde de kullanılmayıp birçok programlama dilinde var olan bir işlemdir.Yukarıda belirtilen avantajların yanı sıra AJAX sizlere bant genişliğinden tasarruf da sağlamaktadır. Bant genişliği bilindiği üzere bir saniyede aktarılan bit sayısıdır. Bu sayıyı sitenizi barından hosting firması belirlemektedir. Bu bant genişliğinin önemi büyüktür. Yani kullanıcılar her sayfayı yenilediğince bant genişliğinizde azalmalar yaşanacaktır. Buda sizlere maliyet olarak geri yansıyacaktır. Fakat Ajax kullanırsanız bant genişliğinden tasarruf etmiş olursunuz. Aynı şekilde böylelikle maliyetten de tasarruf edeceksiniz.,

Ajax Kullanmanın Dezavantajları

Bu tekniğin iyi yönleri olduğu gibi kötü yönleri de mevcuttur. İleri geri butonu bu sorunların başında geliyor. Kullanıcılar gezdiği sayfadan bir önceki sayfaya gitmek istediğinde bilindiği üzere geri butonunu kullanmaktadır. Fakat bu durum AJAX methodunda bulunmamaktadır. Her ne kadar bu sorunu ortadan kaldırmak için birtakım çalışmalar gerçekleştirildiyse de buna bir çözüm bulunamamıştır.Bilindiği üzere Javascript işlemlerini browser yani tarayıcı üzerinden gerçekleştirmektedir. Buda tarayıcıyı yormaktadır. Yorulan tarayıcıda birtakım yavaşlıklar meydana gelmektedir. Bu yavaşlıklar bilgisayarı yavaş olanlar için büyük bir sorunken normal kullanıcılar açısından bu pek önemsenmemektedir. Fakat her kullanıcıya hitap etme gibi bir düşünceniz varsa bu durumu da es geçmemelisiniz. Sonuçta bir kullanıcı bir kullanıcıdır.Ajax kullanmanın bir diğer sorunu ise yükletilen Ajax kodlarının sayfada görüntülenememesidir. Bunu kaynak kodlarında göremediğimiz gibi arama motorları da bu kodları görünmemektedir. Dolasıyla buda oluşturulmuş olan içeriklerin arama motorları tarafından listelenmemesine sebebiyet verecektir. Buda sizlere dezavantaj olarak yansıyacaktır. Ama bu durum avantaja da çevrilebilir. Örneğin indexlenmemesini istediğiniz sayfalarda Ajaxı kullanabilirsiniz. Böylelikle arama sonuçlarında yer alma ihtimaliniz ortadan kaldıracaktır.

Ajax Teknolojisini Kimler Tercih Ediyor?

Ajax methodunu kullanan firmalara örnek olarak en başta Google gösterilebilir. Birçok servisinde Ajaxı kullanan Google yaptığı çalışmaların daha verimli olması sebebiyle bu teknolojiyi tercih etmektedir. Google firmasının yanı sıra Microsoft, Yahoo gibi firmalarda bir teknoloji veya servis geliştirirken tercihini Ajax methodundan yana kullanmaktadır. Ayrıca Youtube, Facebook kısacası sayfanın yenilenmeden getirilmesi gibi işlemlerin çoğunda bu teknoloji kullanılmaktadır.

Ajax En Çok Hangi Uygulamalarda Tercih Edilmektedir?   

İl ve ilçe uygulamalarında,   

Arama yapmada,   

İletişim formlarında,   

Sayfalama ve ürün listeleme işlemlerinde,   

Yorum gönderme, beğenme gibi işlemlerde Ajax sıklıkla tercih edilmektedir.